Żyjemy w krainie, która odznacza się największym zagęszczeniem wód powierzchniowych w Polsce. Nie chodzi tutaj o obszar całych Warmii i Mazur, ale o znajdującej się na ich terenie zlewni jeziora Jeziorak. Cały zespół jezior w jego zlewni, o powierzchni 319,9 km kw, liczy 60 km kw!
Bardzo ciekawe rozważania na ten temat znajdują się w krótkim artykule Z. Mikulskiego i M. Bojanowicz,
Próba ujęcia bilansu wodnego jeziora Jeziorak (Zeszyty Naukowe UMK w Toruniu, Nauki Matemat.-Przyrodn., z.25 -1969r., Prace Stacji Limnologicznej w Iławie, nr. 5).
I tak zestawienie bilansu wodnego zespołu Jezioraka wygląda następująco (w %):
Po stronie przychodu:
- opad na powierzchnię jeziora 36%
-dopływ ze zlewni jeziora 54%
Po stronie rozchodu:
-parowanie z powierzchni jeziora 47%
-odpływ z jezior 61%
-różnica pojemności 8%.
Główną rolę w bilansie wodnym Jezioraka odgrywa zatem dopływ i odpływ wody ze zlewni (blisko 2/3 sumy bilansowej).
Z artykułu można dowiedzieć się też, iż amplituda wahań poziomu wody Jezioraka jest niewielka; średnio wynosi zaledwie 40 cm, zaś ekstremalnie osiąga 80cm. Najwyższy zaobserwowany poziom wody osiągnął w jeziorze w kwietniu-maju 1956r. (99,8 m n.p.m.), najniższy - w październiku 1901r. (99,0 m n.p.m).
Ciekawe jest stwierdzenie częstotliwości wymiany wody w Jezioraku. Na podstawie znajomości ilości wody znajdującej się rocznie w obiegu i pojemności wody Jezioraka (157,8 mln m3), można wyliczyć globalną wymianę wody która wynosi 33%, co wskazuje, że zbiornik ten wymienia wodę co 3 lata. Ta stosunkowo niewielka wymiana wody świadczy o dużej roli retencyjnej Jezioraka.
Z treścią artykułu można zapoznać się pod adresem:
http://kpbc.umk.pl/dlibra/docmetadata?i ... ds=1&tab=1
PS.
Słyszałem o współczesnych planach podwyższenia poziomu wody w Jezioraku o 80 cm, co z pewnością możliwe byłoby przez zamknięcie odpływu na Iławce w Iławie (dla dociekliwych kto to z Jerzwałdu nagłośnił, do sprawdzenia pod adresem:
http://prusowie.pl/forum/jezyk/1.php ).
Spowodowałoby to podobno dwukrotnie niemal zwiększenie powierzchni tego wspaniałego do żeglowania jeziora. Przeciwne tym planom było Nadleśnictwo, gdyż wiązałoby się to z zalaniem plantacji i szkółek leśnych.